Przestymulowanie

Problem dotykający wszystkich 

Dookoła dostrzec można ogrom bodźców. Są to różne uczuci, czynniki fizyczne albo biochemiczne, które wywołują pewną reakcję komórek organizmu. Czasami mogą rozpocząć ciąg reakcji w układach nerwowych czy hormonalnych. Nadmiar bodźców w otaczającym nas świecie jest bagatelizowany. Sfera ograniczania zbyt wielu bodźców przypisywana jest jedynie dzieciom. Z kolei to dorośli, którzy ignorują ich nadmiar, żyją w nieustającym napięciu i stresie. 

Gdy nie przykładamy należytej uwagi do nadmiaru bodźców, pojawia się frustracja, zmęczenie czy bezsenność. Zazwyczaj wszystkie negatywne objawy zrzucane są na przewlekły stres, problemy w pracy czy gorszy czas. Należy jednak pamiętać, że to nadmiar bodźców może wywoływać uszczerbki na naszym zdrowiu. Ludzki mózg zbudowany jest z niezliczonej ilości neuronów, które nieustająco przetwarzają ogromną ilość informacji. Samo napięcie, czy też zmęczenie i stres jakie się pojawiają, nie są wynikiem tych intensywnych działań, a jedynie ponadprogramowe obciążenia. Są one niestety serwowane organizmowi przez nas samych, a w ten sposób pobudzamy zbyt wiele różnych zmysłów jednocześnie. 

Objawy przebodźcowania u dziecka 

Bodźce dobiegające ze świata, napływ nowych technologii czy pobudzanie zbyt wielu zmysłów jednocześnie, wpływa na dzieci z siła dwukrotnie większą niż na dorosłych. Do dziecka docierają na co dzień takie bodźce rozmawiający rodzice, odgłosy innej rozmowy dobiegające z drugiej strony, w tle włączony telewizor czy muzyka, kolorowe obrazy, a także zbyt jasne pomieszczenia. Przy starszych dzieciach dochodzą liczne zabawki, ich kolory, dźwięki oraz być może rodzeństwo i ich kłótnie. Zbyt duża liczba atrakcji czy bodźców wpływa negatywnie.

Najczęściej spotykanymi negatywnymi następstwami są płacz dziecka, niepokój, smutek oraz nadpobudliwość. Często spotyka się sytuacje gdy dziecko, któremu zapewnia się nadmiar atrakcji, staje się poddenerwowane i bardzo niesforne. Niekiedy nie może skupić się na zwykle najprostszych czynnościach. To także efekty przebodźcowania. 

Jak na dorosłego wpływa nadmiar bodźców? 

Najczęściej dorośli nie zdają sobie sprawy z tego jak nadmiar bodźców wpływa na codzienne funkcjonowanie. Nadmiar bodźców zmysłowych negatywnie wpływa na ludzkie samopoczucie, podobnie jak stres. O jakich bodźcach mowa? Wystawianie siebie na zbyt nadmierny hałas, nadmiar lub niedobór światła czy przebywanie w zbyt ciepłych, a także zbyt zimnych pomieszczeniach. Ekspozycja na wiele czynników jednocześnie powoduje wyjście z bezpiecznej strefy komfortu i zmysłowe przemęczenie materiału. 

Po trudnym dniu w pracy, sprzeczce z partnerem i kolejnej złej informacji często dodatkowo fundujemy sobie “odpoczynek” przed ekranem telewizora. Niestety jest to zła strategia. Wystawienie siebie na niekorzystne działanie niebieskiego światła, zmuszenie mózgu do przetwarzania kolejnej tony zbędnych informacji, a także zagłuszanie pożądanej ciszy nie daje człowiekowi upragnionego wytchnienia. 

Przebywanie w warunkach, gdzie jesteśmy wystawienia na nadmierną stymulację, wywołuje dodatkowe objawy stresu. Z kolei przewlekły stres prowadzi do różnych chorób. 

Jak walczyć z przebodźcowaniem? 

Aby skutecznie zwiększyć jakość własnego odpoczynku, po wykańczającym dniu należy przede wszystkim zmniejszyć ekspozycję na nadmierne bodźce. Warto też poznać własne limity. Czyli w jak oświetlonym pomieszczeniu czujemy się komfortowo, jakie dźwięki nas relaksują, a jakie nie. To jak dany organizm reaguje na dany bodziec czy zestaw bodźców, zależy w głównej mierze od cech indywidualnych. 

Już samo zauważenie, że Ty lub Twoje dziecko, uległo przebodźcowaniu jest ogromnym postępem. Należy pamiętać, że to nie jest koniec świata, a jedynie poważny problem z którym można sobie poradzić. Jest kilka podstawowych zasad o których należy bezwzględnie pamiętać. 

Po pierwsze należy zwolnić. Ciągłe zabieganie i natłok spraw nie pomaga ani dorosłemu ani dziecku. Próba nadążenia za wszystkim bywa zgubna. Wszystkie rozrywki i atrakcje należy planować tak, aby nie było ich za dużo, w krótkim odstępie czasu. Czasami lepiej skupić się na jednej aktywności i skuteczniej wykorzystać czas, niż zamęczanie siebie zbyt wieloma bodźcami. 

Wieczorami, tuż przed snem, konieczne jest wyciszenie. Należy wyłączyć telewizor, radio, a telefon i tablet odłożyć na godzinę przed snem. Dzieci powinny w tym czasie odłożyć swoje zabawki. Ten czas można poświęcić na czytanie książek czy opowiadanie bajek.