Eudajmonia

Eudajmonia

Eudajmonia, w etyce arystotelesowskiej również pisana eudajmonia, jest to stan ludzkiego rozkwitu lub dobrego życia. Konwencjonalne angielskie tłumaczenie starożytnego greckiego terminu „szczęście” jest niefortunne, ponieważ eudajmonia, jak ją rozumiał Arystoteles i większość innych starożytnych filozofów, nie składa się ze stanu umysłu lub uczucia przyjemności lub zadowolenia, jako „szczęścia” – jak to jest powszechnie używane. Dla Arystotelesa eudajmonia jest najwyższym dobrem ludzkim. Jest jedynym dobrem ludzkim, które jest pożądane ze względu na nią samą (jako cel sam w sobie), a nie ze względu na coś innego (jako środek prowadzący do innego celu). 

W połowie XX wieku eudajmonizm lub filozoficzna teoria dobrobytu człowieka i etyka cnoty odrodziły się jako wyrafinowane i psychologicznie bardziej realistyczne alternatywy dla teorii etycznych opartych na działaniu, takich jak deontologia i konsekwencjalizm, co wydawało się pociągać za sobą sprzeczne z intuicją wnioski pomimo skomplikowanych teoretycznych modyfikacji w ciągu dwóch stuleci.

Dążenie do całkowitego spełnienia 

Według Arystotelesa każda żywa rzecz lub stworzona przez człowieka, w tym jej części, ma wyjątkową lub charakterystyczną funkcję lub działanie, które odróżnia ją od wszystkich innych. Najwyższe dobro rzeczy polega na dobrym wypełnianiu jej charakterystycznej funkcji, a na cnotę lub doskonałość rzeczy składają się wszelkie cechy, które pozwalają jej dobrze wypełniać tę funkcję.

Zatem zaletą lub doskonałością noża jest wszystko, co umożliwia dobre cięcie, oko to, co umożliwia dobre widzenie itd.. Wynika z tego, że eudajmonia polega na dobrym wykonaniu charakterystycznej funkcji istoty ludzkiej, cokolwiek by to nie było, oraz ludzka cnota lub doskonałość to połączenie cech, które pozwalają ludziom dobrze wykonywać tę funkcję.

Arystoteles uważał, że charakterystyczną funkcją istot ludzkich, która odróżnia ich od wszystkich innych rzeczy, jest zdolność rozumowania. W związku z tym jeśli funkcją człowieka jest działanie duszy, które wynika z racjonalnej zasady lub implikuje ją, a jeśli dobrem ludzkim jest dobre spełnianie tej funkcji, wówczas dobro ludzkie okazuje się racjonalną działalnością duszy. zgodnie z cnotą, czyli racjonalnym działaniem wykonanym cnotliwie lub znakomicie. 

Największe dobro dla człowieka 

W każdym ze swoich dwóch traktatów etycznych, etyce nikomachejskiej i etyce eudemejskiej, Arystoteles zaproponował bardziej szczegółową odpowiedź na pytanie „Co to jest eudajmonia?”. Wydaje się jednak, że obie odpowiedzi znacznie się od siebie różnią i pozostaje kwestią debaty, czy naprawdę są różne, a w każdym razie, jak są ze sobą powiązane.

Arystoteles w etyce nikomachejskiej utrzymywał, że eudajmonia składa się z filozoficznej lub naukowej kontemplacji zgodnej z intelektualnymi cnotami teoretycznej mądrości i zrozumienia, ale dopuszczał również takie działanie w sferze politycznej, zgodnie z praktyczną mądrością i moralnością. Cnoty, takie jak sprawiedliwość i wstrzemięźliwość, to eudaimon w „drugorzędnym stopniu”.

W Etyce Eudemii utrzymywał, że eudemonia to działanie duszy zgodne z cnotą „doskonałą” lub „pełną”, przez którą miał na myśli (według niektórych interpretacji) wszystkie cnoty, zarówno intelektualne, jak i moralne.

Zgodnie z obydwiema odpowiedziami należy zauważyć, że eudajmonia jest raczej działaniem (lub szeregiem działań) niż stanem i z konieczności wiąże się z ćwiczeniem rozumu. Co więcej, cnoty intelektualne i moralne lub doskonałości, z których się składa, nie są wrodzonymi talentami ani szybko zdobywanymi formami wiedzy, ale raczej trwałymi cechami, które pojawiają się tylko w wyniku długiego nawyku, refleksji i korzyści wynikających z odpowiednich doświadczeń i okoliczności społecznych (w tym materialnych). Z tego powodu eudajmonia musi być osiągnięciem pełnego życia lub przynajmniej większej części życia.